Gelirlerinizde ya da ekonomik durumunuzda yaşayabileceğiniz olumsuz değişimler, kredi borcu ödeme konusunda zorlanmanıza neden olabilir.
İçindekiler
Bankalar, kredi taleplerini başvuran kişilerin mevcut durumlarına göre değerlendirir. Şartların uygun olması hâlinde talep edilen krediyi verir. Fakat ekonomik şartlar her zaman öngörüldüğü gibi devam etmeyebilir. Beklenmedik durumlar, alınan kredilerin ödenmesini oldukça zor hâle getirebilir. Bu durumda bankalar, zarara uğramamak adına bir yasal süreç başlatır.
Bankalar, taksitlerin ödenmemesi durumunda 30. ve 60. günlerde sizinle iletişime geçerler. Genellikle art arda iki taksit ödenmediğinde ihtarname gönderirler. Ardından borcun ödenmesi için 30 günlük bir süre daha tanırlar. Kredi borcu yasal takip süreci ise 90 günün ardından başlar. Daha sonra kredi borcuna Tüketici Kredisi Sözleşmeleri Yönetmeliği kapsamında belirli oranlarda gecikme faizi uygulanır.
Faizsiz Nakit Avans Fırsatlarını İncele!
Bankalar, kredi borcu ödememe cezası olarak bir faiz uygular. Sözleşme kapsamında belirtilen bu oran, kredinin faizinden maksimum %30 fazla olabilir. Örneğin %4,49’luk faizle aldığınız krediyi ödememeniz hâlinde borcunuza en fazla %5,85’lik bir gecikme faizi eklenir. Bu konuda daha fazla örnek için aşağıdaki tabloyu inceleyebilirsiniz.
Alınan Kredi Faizi | Uygulanabilecek Maksimum Gecikme Faizi |
---|---|
%5,50 | %7,15 |
%6,00 | %7,80 |
%6,20 | %8,06 |
Geciken kredi borcu faizinde vergi ve fon kesintileri de yer alır. Bu tutara %5 KKDF (Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu) ve %15 BSMV (Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi) ilave edilir. Yani zamanında tamamlanmayan kredi borçlarına hem gecikme faizi hem ek ödemeler yansır.
Yapılandırma kararı, bankanın inisiyatifindedir. Fakat ödenmeyen kredi borçlarının batık* sayılması ve yasal süreçle tahsilinin zor olması, bankaların yapılandırma taleplerine çoğunlukla pozitif yaklaşmasını sağlar. Bu yüzden haciz işlemleri başlamadan önce yapılandırma koşulları için mutlaka bankanızla görüşmelisiniz.
HangiKredi’nin kredi yapılandırma hesaplama aracından kalan borcunuzu bütçenize uygun koşullarla tamamlamanızı sağlayacak ödeme planını belirleyebilirsiniz.
Tüketici Kredisi Sözleşmesi Yönetmeliği’nin 18’inci maddesi, kredi borcunun ödenmemesi durumunda izlenecek sürece ilişkin esasları belirler. Buna göre, birbirini izleyen en az iki taksitin ödenmemesi hâlinde banka, tüketiciye yazılı olarak bildirimde bulunur ve borcun tamamını talep edebilmek için en az 30 gün süre tanır. Bu sürenin sonunda hâlâ ödeme yapılmazsa, banka kredi borcunun tamamını muaccel hâle getirerek yasal takip sürecini başlatabilir. Uygulamada bu süreç genellikle iki taksitlik gecikmenin ardından verilen 30 günlük süreyle birlikte toplamda yaklaşık 90 günü bulur. Yani borcunu zamanında ödemeyen tüketiciye, hukuki işlemler başlamadan önce en az iki taksit ve ilave bir 30 günlük süre tanınır.
İhtarnameye rağmen kredi borcu ödenmediğinde hukuki süreç başlar. Borçlunun dosyası, bankanın avukatları tarafından incelenir. Yaklaşık 2,5-3 yıllık takip sürecinin ardından da ilgili kişinin muhatabı, banka değil borcun devredildiği varlık yönetim şirketi olur. Kredi borcu yasal takip süreci, İcra Hukuku ilkelerine göre ilerler. Kredi borcunun tahsili, haciz yoluyla gerçekleştirilir. Bu kapsamda icra dairesi, borçlunun ilgili yasalarla belirlenen menkul ve gayrimenkul varlıklarına el koyabilir. Ardından bu varlıkların satışını gerçekleştirerek bankaya olan borcun kapatılmasını sağlayabilir. Haciz sürecine dair detaylı bilgi için ilgili linke "Haciz Nedir? Haciz Sorgulama Nasıl Yapılır? " başlıklı içeriğimize göz atabilirsiniz.
Ödenmeyen kredi borçları bir süre sonra yasal takibe düşer. Yasal takipte banka ya da borcu devralan varlık yönetim şirketi, tüketiciden ödemeyi tahsil etmeye çalışır. Bu süreçte tüketiciye çeşitli ödeme kolaylıkları sağlanır. Fakat buna rağmen alınamayan ödemelerde haciz yoluna başvurulur. Öncelikle borç sahibinin banka ve maaş hesapları bloke edilir. Maaş haczi, en fazla maaşın %25'i oranında uygulanır.
Yasal takibin son aşamalarından biri, eve ve eşyalara gelen hacizdir. Bankanın, borçlunun resmî ikamet adresine haciz gönderme hakkı vardır. Haciz işleminin yapılacağı evdeki eşyalar, yasal sınırlar dâhilinde haczedilebilir. Borçlunun haczedilebilir varlıkları şunlardır:
Borçlunun buzdolabı, koltuk ve çamaşır makinesi gibi hayati varlıkları haczedilmez. Ayrıca borç sahibinin ailesinin yaşadığı eve haciz gönderilemez. Fakat borçlunun ailesi ile beraber yaşadığı eve haciz gelebilir.
Ödenmeyen kredi borçlarındaki takip süreci, kefiller için de aynen geçerlidir. Zira kefil, kredi borcundan yasal olarak sorumludur. İki taksidin ödenmemesini takiben geçen ek sürenin yani toplamda 90 günün ardından kefil için de yasal süreç başlatılabilir. Dolayısıyla yakınlarınızı kefil göstererek borçlanmayı planlıyorsanız kredinin finansal koşullarınıza uygunluğundan emin olmalısınız. Bu konuya gereken önemi vererek yaşanabilecek mağduriyetlerin önüne geçebilirsiniz.
Kredi borcunun ödenmemesi, kredi notunun düşmesine sebep olan faktörler arasındadır. Hakkında yasal takip başlatılmış bir kredi borcu, kara listeye alınmanıza neden olur. Kara listeye girdiğinizde 5 yıl boyunca herhangi bir bankadan kredi alamazsınız. Benzer şekilde yaptığınız kredi kartı başvuruları da reddedilir. Üstelik bu süreçte ekonomik durumunuz düzelse dahi söz konusu listeden çıkmanız mümkün olmaz. Kara listeden çıktıktan sonra yeniden finansal destek arayanlar, kredi notu düşük olana ihtiyaç kredisi veren bankaları tercih edebilirler.
Kredi borcu kapatma konusunda zorlananlar, yeniden kredi çekme yolunu denerler. Bu konuda herhangi bir yasal engel yoktur. Yani bankaya olan borcunuzu başka bir finansal kuruluştan daha uygun şartlarla alacağınız kredilerle kapatabilirsiniz. Bunun için bankalar, gelir durumunuzu ve kredi notunuzu inceler. Ancak yasal takibi başlayan bir krediniz varsa bu imkândan yararlanamazsınız. Borç kapatma kredisine yasal takipten önce başvurmalısınız.
Bankalar, borç kapatma kredisi adında bir finansal ürün sunar. Borç kapatma kredisi, başka bankadaki ödemeler için tercih edilir. Ödemelerinizi daha uzun vadeye yaymanızı sağlar. Ayrıca ihtiyaç kredileri de diğer bankalardaki borçları tamamlamak amacıyla kullanılabilir. Fakat bu aşamada kişinin kredi notu son derece önemlidir. Ödenmemiş borçlar bu notu düşürerek kredinin onaylanmasını zorlaştırır. Dilerseniz bankalara başvurmadan önce HangiKredi Finansal Raporu ile kredi sağlığınızı öğrenebilirsiniz.
Kredi borcu öderken işsiz kalmak sizi finansal açıdan oldukça zorlayabilir. İşsiz kaldığınızda krediyi ertelemek ve hacizden kaçınmak için izleyebileceğiniz bazı yollar bulunur. Öncelikle bankanızla iletişime geçmelisiniz. Böylece bankanızla ortak bir çözüm yolu düşünebilirsiniz. Haciz ihtimalini önlemek için tercih edebileceğiniz yöntemler şöyle sıralanabilir:
Kredi borç ertelemesi, son ödeme tarihini ileriye taşır. Ancak ödenecek tutara kredi borcu erteleme faizi işler. İşsizlik nedeniyle borçlarınızı tamamlamakta zorlanıyorsanız farklı bankalar tarafından sunulan kredi erteleme imkânından yararlanabilirsiniz.
Banka, işsiz kaldığını bildiren borçlulara ödemenin durdurulmasını veya yapılandırılmasını teklif edilebilir. Bu durumda kredi borcunun taksitleri bir süreliğine bekletilir. Yine de bu seçeneğin tamamen bankanın insiyatifinde olduğunu belirtelim. Banka bu kararı kişinin geliri ve kredi notu gibi kriterlere göre alır. Ayrıca yapılandırılan kredi borcunun ödenmemesi durumunda farklı sorunlar açığa çıkar. Kredinin faizi ve vadesi, yapılandırmadan önceki hâline döner. Bununla birlikte yasal takip süreci de başlar.
Bankaya kredi borcu öderken işsiz kaldığını bildirmeyenler, ödeme konusunda güçlükler yaşayabilir. Böyle durumlarda borç dosyası, bankanın avukatlarına veya varlık şirketine devredilir. Bankayla anlaşma ihtimali sona erdiğinde şansınızı bir kez de varlık şirketi ile deneyebilirsiniz. Eğer varlık şirketleriyle de anlaşma sağlanamazsa yasal süreç başlar. Bu sürecin sonunda genellikle maaş haczi kararı çıkar. Maaş haczi kararının sonucunda alacaklı, borçlunun maaşının dörtte birine el koyar. Borçlu, dava sonuçlanana kadar sigortalı bir iş bulduğunda haciz işlemi hemen gerçekleşir. Aksi durumda borca gecikme faizi uygulanır.
İşsizlik sigortası, çalışma akdine son verilenleri maddi açıdan destekler. Sigorta, çalışma hayatına mecburen ara verenlerin kredi borcu dolayısıyla icralık olmamasını destekleyebilir. Sigortadan gelen maddi destek sayesinde bankaya olan borçlar daha rahat bir şekilde ödenebilir. Böylece kişilerin hacze uğrama ihtimali azalır. Ancak işsizlik sigortası belirli bir süreyle ve miktarla kısıtlıdır. Söz konusu süre bittiğinde borçları ödeyememe hatta icralık olma gibi riskler açığa çıkabilir. Dilerseniz İcralık Olana Kredi Veren Bankalar başlıklı içeriğimizden yararlanabileceğiniz finansman kaynaklarını öğrenebilirsiniz.
Notlar:
*vadesi geldiği ve bildirimde bulunulduğu hâlde ödenmeyen borçlar
Davranışsal Finans Nedir?
Tasarruf Yapmanızı Sağlayacak Öneriler
Konut Fiyatlarını Etkileyen Faktörler Nelerdir?
Yorum Yazın
Konuyla ilgili sormak ya da eklemek istedikleriniz için yorum bırakabilirsiniz.