İnternetten Alışveriş Yapanlara Yol Haritası

Son yıllarda alışveriş alışkanlıkları bir hayli değişti ve teknolojik gelişmeler sayesinde online alışverişe olan ilgi arttı. İnternetten alışveriş yapmanın pek çok kolaylığı ve avantajı vardır. Fakat bu avantajlar zaman zaman riskli olabilir. Güvenilir olmayan alışveriş siteleri ve satıcılardan yaptığınız online alışverişlerde dolandırılma riskiniz yüksektir. Olası bir dolandırılma anında kartınızın şifresini değiştirerek ve kartınızı kapatarak zararınızın büyümesini önleyebilirsiniz.

İnternetten alışveriş yaparken kredi ve banka kartı gibi araçlar kullanılabilir. Alışveriş yapılan sitelerde de elbette bu sırada kart şifresi gibi kişisel bilgiler paylaşılır. Kişisel bilgilerin paylaşıldığı sitelere özellikle dikkat edilmesi gerekir. Bu aşamada, internetten alışveriş yaparken dolandırıcılığa maruz kalmamak için dikkat etmeniz gereken bazı detaylar vardır. Özellikle alışveriş yaptığınız sitenin ve satıcıların güvenli olduğundan emin olmalısınız. Eğer dolandırıcılık ve benzer bir sorun yaşadıysanız, ilk olarak kartınıza müdahale etmelisiniz.

HangiKredi’den güvenli internet kullanımı için ipuçları alabilmeniz mümkündür.

Kart Bilgilerinizi Hemen Değiştirin

İnternetten alışveriş yaptınız ve dolandırıcılığa maruz kaldıysanız ilk etapta alışveriş sırasında kullandığınız kartın şifresini değiştirin. Alışveriş yaparken siteler kart numarası, şifre ve kartınızın güvenlik kodu gibi kişisel bilgileri ister. Bu yüzden alışveriş sitelerinin ilk olarak güvenli olup olmadığından emin olun.

Bankanız tarafından size alışveriş için şifre gelmeden bilgilerinizi paylaşmayın. Eğer bunlar dışında gerçekleşmiş bir durumda bilgilerinize ulaşılmışsa kartınızın şifresini değiştirin. Bu sayede alışveriş sırasında kullandığınız şifre değişmiş olacak ve güvenliğiniz sağlanabilecektir.

Böyle bir problemle karşı karşıya kalmamak için 3D Secure ödeme yöntemi en güvenli yöntemlerden biridir. 3D Secure MasterCard ve Visa tarafından geliştirilmiş olan bir yöntemdir ve oldukça güvenli olduğu bilinmektedir. Bankalar üzerinden güvenlik doğrulaması yapılır ve yine bankanız üzerinden size gelecek olan kısa mesajdaki şifreyle güvenli alışveriş yapabilirsiniz.

Eğer kart şifrenizi değiştiremezseniz bankanıza ulaşarak kartınızı iptal ettirebilirsiniz. Bu sayede kredi kartı ya da banka kartınız kullanıma kapatılacaktır. Kapalı kart ile fiziksel olarak işlem yapılamayacağı gibi internet alışverişlerinde de kartın geçerliliği olmaz.

Herhangi bir nedenle kartını kapattıysanız HangiKredi üzerinden son derece güvenli, kolay ve hızlı bir şekilde, yeni bir kredi kartı başvurusu yapabilirsiniz.

Tüketici Hakem Heyetine Şikâyette Bulunun

Eğer internet üzerinden alışveriş yaptığınız site tarafından dolandırıldıysanız zaman kaybetmeden Tüketici Hakem Heyeti’ne başvuruda bulunmalısınız. İnternetten sipariş ettiğiniz ürünün yerine başka bir ürün gelebilir ya da elinize hiçbir ürün ulaşmayabilir. Ödemeyi gerçekleştirdiniz ve eliniz hiçbir ürün ulaşmadıysa savcılığa bir dilekçeyle başvurarak şikâyette bulunabilirsiniz. Bununla birlikte e-devlet üzerindeki “Tüketici Hakem Heyetlerine Başvuru İşlemi” sayfasından da şikâyetinizi iletebilirsiniz.

Suç duyurusunda bulunarak paranızı geri alma şansına sahip olabilirsiniz. Tüketici Hakem Heyetine de başvuruda bulunarak ödemiş olduğunuz parayı geri almak için gerekli olan işlemleri başlatabilirsiniz. Tüketici Hakem Heyeti müşteriler için meydana gelebilecek olan uyuşmazlıklar ve çatışmalar için çözüm bulma odaklı tüketici işlemlerini sunar. Eğer internetten alışveriş yaptığınız site ve ürünle ilgili problem yaşadığınızda satıcı firmayla ilgili çözüm bulunamazsa Tüketici Hakem Heyetine başvurarak gerekli işlemleri başlatabilir ve mağduriyetinizi giderebilirsiniz.

Kimi firmalar internetten satış yaptığı ürün yerine müşteriye hatalı mal ve ürün göndererek dolandırıcılık yapabilir. Bu ayıplı ve hatalı mallarla ilgili sorun yaşayan müşteriler yine problemlerini satıcı firma ile gideremezse Tüketici Hakem Heyetine başvurarak mağduriyetinin giderilmesi için destek alabilir.

Tüketici Hakem Heyetine Başvuru Yapma İşlemleri

Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurular sırasında belirli bir para miktarı sınırının altında olan şikâyetler e-devlet kapısı kullanılarak yapılabilmektedir. Uyuşmazlık ve şikâyetle ile ilgili olan dilekçe, başvuru formu ve bunlara ek olarak mevcut ise delil olabilecek belgelerle birlikte sisteme yüklenir. Gerekli olan belgeler sisteme yüklendikten sonra da online başvuru süreci başlamış olur.

Online başvuru sürecinin başlayabilmesi için belgelerin eksik olmadan doldurulması ve elektronik imza yoluyla imzalanmış olması gerekir. Elektronik imza ya da mobil imzaya sahip olmayan kişiler, başvuru belgesinin bir çıktısını alıp ıslak imza ile imzaladıktan sonra 15 gün gibi bir süre içerisinde ya posta ya da direkt olarak elden teslim ederek başvuru işlemini tamamlamak zorundadır.

Başvuru formu kullanmadan ya da olmadan başvuru yapmak isteyen kişiler ise kimlik bilgileri, adres ve iletişim bilgileriyle birlikte şikâyet edilecek kişiye ait bilgiler ve delillerle başvuru yapabilir.

Ödeme Yapmadan Önce Dikkat Edilecekler

İnternet üzerinden satış yapılan site ve platformların sayısı bir hayli fazladır. Ayrıca bir alışveriş sitesi kurmak da oldukça basittir. Hâl böyle olunca siber dolandırıcılar da farklı yöntemlerle tüketicileri mağdur etmektedir. Alışveriş yapacağınız adres eğer güvendiğiniz bir site değilse ve ilk defa alışveriş yapıyorsanız, ödeme yapmadan önce bazı noktalara dikkat etmelisiniz;

• Alışveriş sitesinde SSL sertifikası olmasına dikkat etmelisiniz.
• Telefonda sesli görüşme ya da mesajlaşma üzerinden kart bilgilerinizi vermemelisiniz.
• Ev ya da araba alırken, evi ya da arabayı görmeden kapora göndermemelisiniz.
• Mecbur kalmadıkça havale/EFT yapmamalısınız.
• Sosyal ağlar üzerinden alışverişi tercih etmemelisiniz.
• 3D Secure kullanmalısınız.
• Güvenli ödeme yöntemleri bulunmayan sitelerden kaçınmalısınız.

Eğer alışveriş sonrası ödeme yapacağınız sitenin ödeme sayfasında SSL sertifikası yoksa bu sitelerden uzak durmanız gerekir. SSL sertifikası alışveriş yaptığınız sitede gireceğiniz bilgilerin şifrelendiğini gösterir ve güvende olduğunuzu bildirir. SSL sertifikası olduğunu anlamak oldukça kolaydır.

Site adının yazdığı adres çubuğunda, URL kısmının başında satış yapan firmanın adı yeşil olarak görülür ve adresin başında yeşil renkli bir kilit görülür. Bu simgeye tıkladığınızda da bağlantının güvenliği hakkında bilgileri gösterir. İnternetten alışveriş yapmadan önce, dolandırıcılığa maruz kalmamak için özellikle bu noktaya dikkat etmelisiniz.

Ödeme yaparken ayrıca dikkat etmeniz gereken farklı konular da vardır. Alışveriş için telefon aramasıyla şifre ve kişisel bilgileriniz isteniyorsa dikkatli olmanız gerekmektedir ve bu ödeme yöntemini kullanmamanız daha güvenli olur. Eğer internet üzerinden araba ya da konut satın alıyorsanız veya kiralıyorsanız, emin olmadığınız ve güvenlik anlamında şüphe duyduğunuz kişilere kaparo ve para göndermemeniz daha güvenlidir. Söz konusu aracı ya da evi bizzat gidip görmelisiniz.

İnternet alışverişlerindeki bir diğer dolandırıcılık yöntemi ise ödemeyi havale/EFT işlemi ile almaktır. Satıcı size bir hesap numarası verir ve ödemeyi yapmanızı talep eder. Ürünün size ulaşıp ulaşmayacağı konusunda şüpheleriniz varsa para göndermeniz risklidir. Bunun yerine güvenli ödeme yöntemlerini kullanan siteleri tercih etmelisiniz.

Sosyal ağların daha efektif kullanılması ile birlikte bu mecralarda da alışveriş yapmak mümkün hale gelmiştir. Fakat sosyal ağlarda mevcut bir alışveriş yazılımı bulunmadığı için satıcı yine sizden havale/EFT ister. Bu durumda ürünlerin size gelmeme ve farklı bir ürün gelme ihtimalleri doğar. Online alışverişlerde sadece güvenilir olduğunu kanıtlamış, bilinen siteleri tercih etmelisiniz.

İnternet Dolandırıcılarını Nasıl Şikâyet Edebilirim?

İnternet üzerinden alışveriş yaptınız ve dolandırıcılığa maruz kaldıysanız savcılığa suç duyurusunda bulunabilirsiniz. Yazılacak bir şikâyet dilekçesiyle birlikte savcılığa giderek suç duyurusunda bulunulabilir. Bir diğer seçenek de polise yapılacak olan şikâyettir. Bilişim suçlarına yapılacak şikâyetler de internet alışverişinde dolandırılan kişiler için önemli bir yöntemdir.

Şikâyet esnasında kullanacağınız dilekçeyi hazırlarken şüpheli kişi biliniyorsa şüpheliye ait bilgileri de yazmalısınız. Bununla birlikte müştekiye ait kimlik ve adres bilgileri ve eğer varsa avukatın bilgileri, işlenmiş olan suçun tarihi ve suçun adı yazılmalıdır. Ayrıca şikâyet için hazırlanan bu dilekçeye sonuç ve istem de eklenerek savcılığa iletilmelidir.

Hazırlanan bu dilekçeye ek olarak olayın anlatımının yanında delil olacak belgeler de eklenmelidir. Bu başvuru ve şikâyetten sonra cumhuriyet savcılığı şikâyeti ve delilleri inceler. Yapılan incelemelerin ardından suçu işleyen kişiye karşı bir soruşturma başlatılır ve iddianame hazırlanır. Hazırlanan iddianamenin ardından asliye ceza mahkemesinin kabulü ile birlikte şüphelinin yargılanması yapılabilir.