LIBOR Nedir, Neden Önemlidir?

Londra bankalararası faiz oranı ne demektir?

LIBOR; merkez bankaları, borsalar, tahvil ve bono piyasaları gibi para borçlanmasının bulunduğu her alan için son derece önemlidir. Londra’da önde gelen bankalar, kendi aralarında borç alma ve verme işlemleri yaparken bu verileri kullanır. LIBOR, 2022 yılında her gün saat 11.00 itibarıyla sabitlenir ve işlemler bu değerler dikkate alınarak yapılır.

Londra bankalararası faiz oranı neden önemlidir?

Londra Bankalararası Faiz Oranı, farklı finansal kaynaklar için bir referans değeri olduğundan son derece önemlidir. Faiz oranlarındaki değişimler, finansal varlıkların üzerinde ve para piyasalarının belirlenmesinde baskın bir rol oynar. Özellikle kısa süreli faiz oranlarının uzun vadede dünya ekonomisindeki verileri düzenlemesi, bu durumun temel sebeplerinin arasında yer alır.

Faiz oranlarının risksiz ve şeffaf bir şekilde belirlenmesi LIBOR’a bağlıdır. Bu değer ekonomi piyasaları için güvenilir bir referanstır. Birçok ülke bankasının kişilere sunduğu kredilerin temelinde bu faiz oranı yatar. Kredi kartı faizleri ile özel sektör borçlanma senetlerinin yanı sıra araba ve öğrenci kredilerinin oranları da bu değere göre belirlenir. Bunlara ek olarak mortgage oranlarının ve swap işlemlerinin artış - azalış oranları da LIBOR değerlerinden etkilenir.

LIBOR’a dâhil para birimleri nelerdir?

London Interbank Offered Rate hesaplama işlemleri sırasında temelde beş ana para birimi kullanılır. Bu para birimleri; Euro (EUR), Dolar (USD), Pound (GBP), Yen (JPY) ve Frank (CHF) olarak sıralanır. LIBOR hesaplaması yapılırken gecelik ve 1 haftalık ile 1, 2, 3, 6 ve 12 aylık şeklinde 7 çeşit vade baz alınır. Örnek vermek gerekirse; LIBOR için 3 ay süreli dolar faiz oranından tekil bir şekilde söz edilemez. Bunun en önemli nedeni her gün için yaklaşık olarak 35 farklı LIBOR değerinin bulunmasıdır.

LIBOR’a alternatif faiz referans değerler

Borçlanma piyasasında bankalarca verilen oranlar, likiditenin azalması ile gerçek verilere değil farklı görüşlere göre değişmeye başlamıştır. Bu da LIBOR rakamlarının risksiz olduğuna dair şüphelerin oluşmasına sebebiyet vermiştir. Bu noktada benzer referans çalışmalarının sonucu olan Risk Free Rates yani RFR değerleri ön plana çıkmıştır. London Interbank Offered Rate alternatifi faiz referans değerlerini aşağıdaki tabloda bulabilirsiniz.

LIBOR’a karşı bir alternatifin belirlenmesi beraberinde çeşitli riskler getirebilir. Yeni bir referans değerinin oluşturulması için ayrıntılı ve uzun soluklu bir çalışma yapmak gerekir. Bu durum için yeni ürün ve işlem likiditesi değerlerinin belirli bir düzeye gelmesi son derece önemlidir.

Hangi işlemler LIBOR ile yapılır?

London Interbank Offered Rate, para piyasalarında yapılan birçok işlemde kullanılır. Söz konusu oranlar üzerinden bankalar aracılığıyla farklı işlemler yapılabilir. Türev ürün işlemleri LIBOR değerleri dikkate alınarak tamamlanır. Değeri bir dayanak varlığındaki değişime göre belirlenen bu ürünlerle işlem yapılırken riski minimuma düşürmek hedeflenir. Bahsi geçen oranlarla kredi, sendikasyon ve repo işlemleri de yapılır. Ek olarak borçlanma araçları, seküritizasyon ve geciken ödemeler de London Interbank Offered Rate baz alınarak işleme konulabilir.

LIBOR referans faiz oranlarının değişiminden en çok etkilenecek işlemler nelerdir?

LIBOR referans faiz oranlarının değişiminden en fazla türev, borçlanma araçları, kredi ve sendikasyon işlemleri etkilenir. Türev işlemleri, Uluslararası Swap ve Türev Ürünler Birliği (ISDA) çalışmaları kapsamında uygulanır. ISDA’ya tabi olan sözleşmeler kapsamında değişikliklerin müzakere edilmesi gerekir. Borçlanma araçlarıyla yapılan işlemlerde ise sözleşmeler gereği oranların değişmesi hâlinde yeni bir mutabakata ihtiyaç duyulur.

Olası bir LIBOR referans faiz oranları değişiminde ne yapılmalı?

London Interbank Offered Rate referans oranlarının değişiminde riski düşürmek amacıyla bazı unsurlara dikkat etmek gerekir. Bu noktada ilk olarak risklerin tanınması son derece önemlidir. Oran değişiminde ilgili kurum açısından ortaya çıkabilecek hususlar belirlenir. Sözleşme tespitinin yanı sıra finans, hukuk ve operasyonla ilgili analizler yapılır. London Interbank Offered Rate bağlılığının azaltılması da alınabilecek önlemlerin arasındadır. Firmanın iç birimlerinde farkındalık yaratmak için bilgilendirmelere yer vermesi, risk oranlarının belirlenmesinde önemlidir.