Kentsel Dönüşüm Kredisi ve Kira Yardımı Nedir?

Kentsel Dönüşüm (Bina Güçlendirme) Kredisi Nedir?

Kentsel dönüşüm kredisi, yaşadığınız yapının tekrar inşa edilmesi ya da onarılması için bankaların sunduğu bir finansal üründür. Gayrimenkul sahiplerine ve kiracılara faiz ya da kira desteği sunar. Bina güçlendirme kredisi, afet riski altındaki yapılar için verilir. Bu noktada riskli alan ve yapı kavramlarını açıklayalım. Aşağıda konuya dair detayları görebilirsiniz.

• Riskli alan: Zemin yapısı, üzerindeki yapılaşmayla uygun olmayan yerlerdir. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve AFAD’ın ortak görüşüyle tespit edilir.
  • Riskli yapı: Riskli alan içinde ya da dışında konumlanan, kullanım ömrünü tamamlamış, yıkılma ve ağır hasar görme ihtimali yüksek olan yapılardır.

Gayrimenkulün risk faktörleri, teknik raporlarla tespit edilir. Ardından bina güçlendirme kredi alınacak yapının tamamen boşaltılması gerekir. Özetle, kentsel dönüşüm destek kredisi için binanın yıkımı hazır olması istenir.

Bankaların tekliflerini karşılaştırmak için HangiKredi Konut Kredisi Hesaplama aracını deneyin!

Kimler Bina Güçlendirme Kredisi Alabilir?

Bina güçlendirme kredisi, bazı şartları taşıyan kişilere verilir. Kentsel dönüşüm ev kredisinden yararlanabilenler şunlardır:

• Riskli yapıda en az bir yıldır oturan kiracılar
• Sınırlı ayni hak sahipleri
• Riskli konut sahibi olup farklı bir konut almak isteyenler

Sınırlı ayni hak, sahiplerine mülkiyet gibi geniş yetkiler vermez. Bu haklar arasında; irtifak, taşınmaz yükü ve rehin örnek gösterilebilir. Örneğin irtifak hakkı, başkasına ait olan yapıyı kullanma yetkisi sunar. Konutta sınırlı ayni hakkınız varsa bina güçlendirme kredisinden faydalanabilirsiniz.

Evinizin Yenilenmesine Yardımcı Kentsel Dönüşüm Kredisi Nasıl Alınır?

Kentsel dönüşüm kredisi almak istediğinizde öncelikle binanın riskli olduğu tespit edilir. Risk tespitinin ve bina tahliyesinin ardından 1 yıl içinde bankaya başvurulur. Banka, onayladığı başvuruları Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına gönderir. Böylelikle faiz ya da kira desteklerinden birinden yararlanırsınız. Aşağıda bu sürece dair detayları görebilirsiniz.

• Binanın risk raporu için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş bir kuruluşa başvurmalısınız.
• Riskli Yapı Tespit Raporu ile binanızın riskli olduğu tespit edilirse binadaki hak sahipleri ile ortak dönüşüm kararı almalısınız. Bu noktada üçte iki oy çoğunluğu dönüşüm kararı için yeterli olacaktır.
• Dönüşüm kararından sonra bütün hak sahiplerinin ortak kararı ile bir müteahhit firma belirlenmeli ve sözleşme imzalanmalıdır.
• Tüm bu işlemlerden sonra yenileme için sizin de para koymanız gerekirse bankaların sunduğu avantajlı faiz oranlarına sahip kentsel dönüşüm kredi seçeneklerine başvurabilirsiniz.

BDDK’nın 7 Şubat 2023 tarihli kararında, kredi ve kredi kartları ile ilgili tavsiye karar belirlendi. Bu kapsamda deprem bölgesindeki illerde yeni veya yapılandırma amacıyla alınacak kredilerde ödemesiz dönemlere de imkân verilebileceği kararlaştırıldı. Ayrıca deprem sonrası bankacılık ve sigortacılık işlemlerine de bazı değişiklikler getirildi. İlgili linklerden 6 Şubat 2023 depremi sonrası alınan kararlara ulaşabilirsiniz.

Yenilemede Finansal Çözüm Sağlayan Kentsel Dönüşüm Kredisinin Vade ve Faiz Oranları Nedir?

Kentsel Dönüşüm Finansman Paketi, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından hazırlanmıştır. Kentsel dönüşüm devlet kredisi, özel faizlere ve vadelere sahiptir. Konut kredilerinde 10 yıl, iş yerleri için 7 yıl vade bulunur. Bu kredilerde faiz oranı, %1,49 olarak uygulanır. Ancak bu oranın bir kısmını ilgili bakanlık, kalanını ise hak sahipleri öder. Bu kapsamda;

• 10 yıl vadeyle sunulacak konut yapım kredilerinde ilk konut için hak sahibinin ödeyeceği faiz oranı yüzde 0,79,
• Devlet katkısı oranı yüzde 0,70,
• Daha sonraki konutlar için en fazla 3 milyon liraya kadar hak sahibinin ödeyeceği faiz oranı yüzde 0,89,
• Devlet katkısı oranı yüzde 0,60 olacak.

7 yıl vadeli, 800 bin liraya kadar iş yeri yapım kredisi ve 350 bin liraya kadar edinim kredisinde hak sahibinin ödeyeceği faiz %1,09’dur. Bu krediler için verilen devlet katkısı ise %0,40’dır. Paket kapsamında güçlendirme kredisi de kullanabilecek. 320 bin liraya kadar olan kredilerde hak sahiplerince ödenecek faiz oranı %0,99, devlet katkısı oranı da %0,40 olarak belirlenmiştir. Müteahhitler ve yerli üreticiler için %90, KOBİ dışı işletmelere%85 oranında kefalet sağlanacak. KOBİ kredi limitleri 100 milyon lira, diğer borçlanma sınırları ise 250 milyon liradır.

Kiracılara Özel Kentsel Dönüşüm Kira Yardımı Nedir?

Kentsel dönüşüm kira yardımı; 6306 numaralı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun'da tanımlanmıştır. Buna göre afet alanında bulunduğu tespit edilen gayrimenkuller, kentsel dönüşüm çerçevesinde yıkılarak yeniden inşa edilebilir. Bu süreçte gayrimenkul sahibi ve kiracıların süreçten mağdur olmaması için kentsel dönüşüm kira yardımı desteği sunulur. Kira yardımı; riskli alandaki yapılarda en fazla 48 ay, bu yerlerin dışındaki riskli binalarda ise 18 aylığına verilir.

Kentsel Dönüşüm Kira Yardımının Avantajları Nelerdir?

Kentsel dönüşüm kira yardımının avantajlarından biri, sürecin istenilen zamanda başlatılabilmesidir. Ancak binayı tahliye ettikten sonra 1 yıl içinde bankaya başvurmanız gerektiğini tekrar hatırlatalım. Bir diğer avantaj ise başvurana dair yapılan tanımlamaların güncellemelerle genişletilmesi. Ayrıca illere göre belirlenen yardım miktarları sayesinde ilgili tutarın aşağısında bir ödemeyle karşılaşmazsınız. Böylece hem can güvenliğinizi sağlayabilir hem de maddi kayıpları önleyebilirsiniz.

Kentsel Dönüşüm Kira Yardımı Alabilmenin Şartları Nelerdir?

Kentsel dönüşüm kira yardımından faydalanabilmek için gereken bazı koşullar bulunur. Bu şartlar aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Tahliye itibariyle en geç bir yıl içerisinde başvurulmalıdır.
• Belediyelere müracaat edilmelidir.
• Binanın kentsel dönüşüme uygun olduğuna dair belge edinilmelidir.
• Yapının riskli olduğunu belgeleyen rapor ve yıkım formu kullanılmalıdır.
• Güncel tapu kaydı ve belgesi mutlaka çıkarılmalıdır.

Kira yardımı şartları arasında, faiz desteğinden yararlanmamak da yer alır. Kentsel Dönüşüm Finansman Paketi kapsamında bu iki yardımdan sadece biri tercih edilir. Yani daha önce kentsel dönüşüm kredisi faiz indirimi aldıysanız size kira desteği verilmez.

Kentsel Dönüşüm Kira Yardımı Alabilmek için İkamet Şartı Var mı?

​​Eski uygulamanın güncellenmesiyle artık yapılan kentsel dönüşüm kira yardımlarında ikamet şartı aranmaz. Böylece başvuruyu yapan kişi, orada oturmasa bile kira yardımı için işlem başlatabilir. Ayrıca önceden kentsel dönüşüm kira yardımına başvuranlar için varisleri adına elektrik, su, doğal gaz, internet gibi fatura gösterme zorunluluğu vardı. Artık bu faturaları göstermeden işlem yapılabilir. Öte yandan, konut veya iş yeri tahsisi ya da kira yardımı için yapıda ikamet etme şartı yalnızca sınırlı ayni hak sahiplerinde aranır.

Yenileme Sürecine Destek Sunan Kentsel Dönüşüm Kira Yardımı için Başvuru Nasıl Yapılır?

Kentsel dönüşüm kira yardımı almak için birçok yol bulunur. Bu yardıma Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Hizmetleri İl Müdürlükleri aracılığıyla ulaşabilirsiniz. Kentsel dönüşüm kira yardımı başvurusu için tercih edebileceğiniz tüm yöntemler şöyle:

• Bulunulan belediyeye bağlı Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Hizmetleri Müdürlükleri
• Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına bağlı olan İl veya İlçe Müdürlükleri
• e-İmzalı belgeler ile e-Devlet üzerinden

İlgili kuruma gitme imkânınız yoksa kira yardımına internet üzerinden de başvurabilirsiniz. Bunun için bir e-Devlet şifrenizin olması yeterlidir. Böylece devlet dairelerine gitmeye gerek kalmadan kentsel dönüşüm kira yardımlarından faydalanabilirsiniz.

e-Devlet Üzerinden Kentsel Dönüşüm Kira Yardımı Başvurusu

e-Devlet üzerinden kentsel dönüşüm kira yardımına başvurabilirsiniz. Bunun için öncelikle T.C. kimlik numaranız ve şifreniz ile sisteme giriş yapmalısınız. Ardından açılan pencereden "Uygulamaya Git" sekmesine tıklanır. “Uygulamaya Git” bölümü seçildikten sonra ekranda bir uyarı metni açılır ve burada kişisel bilgilere erişim izni istenir. Bu ekrandaki bilgiler, kontrol ettikten sonra kentsel dönüşüm kira yardımı sorgulama ve başvuru işlemlerinizi tamamlayabilirsiniz.

Kentsel Dönüşüm Kira Yardımı Alabilmek için Gerekli Belgeler Nelerdir?

Kira yardımı için şartları sağlıyorsanız hiç vakit kaybetmeden başvuru belgelerini hazırlamalısınız. Çünkü belgelerin hemen iletilmesi son derece önemlidir. Kentsel dönüşüm kira yardımı için gerekli belgeler şöyle sıralanabilir:

• Başvuruda bulunanın nüfus cüzdanının fotokopisi
• Kentsel dönüşüme girecek olan konutun tapusu,
• Lisanslı kuruluş tarafından imzalanmış olan riskli yapı inceleme formu,
• İkametgâh belgesi,
• Bina emlak vergisi beyanı,
• Tapu kaydı
• Yıkım ruhsatı

Bunlara ek olarak, IBAN numarasının yer aldığı hesap cüzdanı fotokopisi de teslim edilir. Hesabınızın vadesiz olması ve kamu bankalarında açılması önemlidir. Bu belgeleri eksiksiz olarak sunarak sürecin hızlı ve sorunsuz ilerlemesini sağlayabilirsiniz.

Kaç Ay Boyunca Kentsel Dönüşüm Kira Yardımı Alınabilir?

Kentsel dönüşüm kiracı taşınma yardımı, 18 aya kadar verilir. Kira yardımın süresi, riskli görülen bölgelerde 48 aya kadar uzatılabilir. Taşınma masraflarının ödenmesi ise bölge riskine bağlı olarak 5 ila 12 ay arasında değişir. Riskli ilan edilen bölgelerde konutların “Riskli Yapı Raporu” alma zorunluluğu vardır. Bu rapor alınmadığı takdirde kira ödeme dönemi uzatılamaz.

Can Güvenliğini Amaçlayan Kentsel Dönüşüm Kira Yardımı Ne Kadardır?

Kentsel dönüşüm kira yardımı, farklı periyotlarla yapılabilir. Kira yardımının tutarı, 4.000 ila 7.000 TL arasında değişir. Bölgenin kentsel dönüşüm kapsamına girmesinin ardından Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Müdürlüklerine başvuru yapılmalıdır. Onaylanan başvurular için kira yardımı bedelleri şöyle:

Sınırlı ayni hak sahiplerine bir defaya mahsus olmak üzere 10.000 ile 17.500 TL arasında ödeme yapılır. En az 1 yıldır riskli binada oturan kiracılar ve ikamet koşuluyla sınırlı ayni hak sahipleri, faiz destekli kredi avantajından yararlanabilir. Bu noktada söz konusu tutarların belirli aralıklarla güncellendiğini de belirtelim.

Kentsel Dönüşüm Kira Yardım Tutarı Neye Göre Belirleniyor?

Kentsel dönüşüm kira yardımı bedeli, binanın yer aldığı bölgenin risk durumuna bağlıdır. Yüksek ve az riskli bölge için verilen tutarlar birbirinden farklıdır. Ayrıca kira yardım tutarı, TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) üzerinden belirlenir. Özetle ne kadar kentsel dönüşüm kira yardımı alacağınız, ikamet ettiğiniz şehre ve güncel TÜFE verisine göre değişiklik gösterir.

Kentsel Dönüşüm Kira Yardımına Zam Yapılacak mı?

Kentsel dönüşüm kira yardımı tutarı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının yeniden değerlendirmesiyle güncellenebilir. Kentsel dönüşüm kira yardımı zam haberlerini, ilgili bakanlığın duyurularından ya da konuya dair yayımlanan haberlerden öğrenebilirsiniz. Ancak yardım tutarında yapılacak artışın da konutun yer aldığı bölgeye göre değişeceğini unutmayın.

Ev Sahibi Olan Biri Kentsel Dönüşüm Kirasından Faydalanabilir mi?

Evleri yeniden yapılandırılmaya girenler, kentsel dönüşüm kira yardımına başvurabilir. Ev sahibine kira yardımı konusunda herhangi bir kısıtlama yoktur. Hatta yeni düzenlemeyle eskiden aranan ikamet şartı da ortadan kaldırılmıştır. Daha risksiz bölgelere yerleşmeden önce “Yeni eve taşınma sürecinde nelere dikkat edilmelidir?” başlıklı içeriğimize göz atabilirsiniz.

Kentsel Dönüşüm Kira Yardımı Hangi Şartlarda Kesilir?

Kentsel dönüşüm kira yardımı sadece belirtilen süreler boyunca ödenir. Bu süre dolduğunda taşınmaz tamamlanmasa dahi bakanlık tarafından yapılan kira yardımı kesilir. Kentsel dönüşüm bölgelerinde ve yüksek riskli yerlerde birçok çözümü aynı anda üretmek gerekebilir. Örneğin konut kredisi kullanarak daha güvenli bölgelerden ev satın alabilirsiniz. HangiKredi üzerinden konut kredisi hakkında bilmeniz gerekenleri öğrenebilir, bankaları karşılaştırarak en avantajlı seçeneklere başvurabilirsiniz.

Kentsel Dönüşüm Kira Yardımı Geri Ödenir mi?

Kentsel dönüşüm kira yardımı, ilgili bakanlık tarafından geri ödemesiz şekilde yapılır. Kira yardımları, bölgenin durumuna göre belirlenen süre dâhilinde sınırlama olmaksızın devam eder. Dolayısıyla yardımın tamamını veya belli bir noktadan sonrasını geri ödemek gerekmez.

Kentsel dönüşüm kredisi hakkında daha fazla bilgi için “Kentsel dönüşüm kredisi nedir?” başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.