Gider Pusulası Nedir? Nasıl Hesaplanır?

Bu süreçte fişler, faturalar ve çeşitli defterler kullanılır. Yasal olarak bu araçları kullanması mümkün olmayan kişi ve kurumlardan yapılan alışverişler ise gider pusulası ile kayıt altına alınır.

Gider Pusulası Nedir?

Özel durumlar için geçerli olan işlevi itibariyle gider pusulası, vergi sistemi için son derece faydalı bir belgedir. “Gider pusulası nedir?” sorusunun cevabı, bu belgenin işlevini de net bir şekilde açıklamaktadır.

Kısaca gider pusulası, defter tutmayan ve vergi mükellefi olmayan kişilerden alınan ürün ve hizmetlerin kayıt altına alınabilmesini sağlayan bir belgedir. Vergi mükellefi olmayan satıcılar fiş ya da fatura kesemez. Bu satıcılardan alınan ürün ve hizmetlerin belgelendirilebilmesi için kullanılan ticari belge ise gider pusulasıdır. Bu belge sayesinde gerçekleşen alışveriş yasal hâle gelir ve bu alışverişi muhasebe kayıtlarına geçirmek mümkün olur. Dip koçanlı ve seri numaralı olan bu belgenin aslı satıcıda, kopyası ise alıcıda kalır.

Kobi kredilerine göz atın!

Gider Pusulası Hangi Durumlarda Düzenlenir?

Gider pusulasının düzenlenmesi gereken durumlar Vergi Usul Kanunu kapsamında belirlenmiştir. Bu belgenin düzenlenmesini gerektiren durumlardan bazıları şöyledir:

• Vergi mükellefi olmayan ve vergiden muaf olan satıcılardan ürün ve hizmet alınması
• Tüketiciye satılmış olan bir malın, tüketici tarafından iade edilmesi
• Gelir Vergisi Kanunu’nun 18. maddesinde belirtilen kişilerden, belirtilen ürün ve hizmetlerin alınması
• Basit usûlde vergilendirilen mükelleflerden sabit kıymet alınması
• Serbest meslek faaliyetinde bulunanlara ödeme yapılması
• Sanatçılara telif ödemesi yapılması

Gider Pusulasını Kimler Düzenleyebilir?

Gider pusulası, yasal olarak fatura vermek ve almak zorunda olan kişi ve kurumlar tarafından düzenlenir. Bunun sebebi, yapılan ticari işlemin faturalandırılabilmesidir. Fatura verme yetkisi bulunmayan kişi ve kurumlardan bir ürün ya da hizmet satın alındığında, alıcı tarafta bulunan ve vergi mükellefi olan kişi ve kurumlar bu belgeyi düzenler. İlgili kanuna göre bu belge, fatura yerine geçer. Vergi Usul Kanunu’nun 234. maddesine göre gider pusulası düzenlemesi gereken kişiler şöyledir:

1. Birinci sınıf tüccarlar
2. İkinci sınıf tüccarlar
3. Kazancı basit usûlde tespit edilenler
4. Defter tutma mecburiyeti olan serbest meslek sahipleri
5. Çiftçiler

Serbest meslek kazancına sahipseniz ve bu kazancınız dahilinde “En fazla ne kadar kredi çekebilirim?” sorusuna cevap arıyorsanız, HangiKredi’de hesaplama yapabilirsiniz.

Gider Pusulasında Olması Gereken Bilgiler Nelerdir?

Gider pusulalarının basımı, "Vergi Usul Kanunu Uyarınca Vergi Mükellefleri Tarafından Kullanılan Belgelerin Basım ve Dağıtımı Hakkında Yönetmelik" doğrultusunda düzenlenmiştir. Bu yönetmeliğe göre, gider pusulaları, gerekli bilgileri içerebilecek şekilde basılır. Pusulada olması gereken bilgilerin eksikliği durumunda belge geçersiz sayılır. Bu nedenle eksiksiz bir şekilde doldurulması gerekmektedir. Belgenin içermesi gereken bilgiler, aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Gider Pusulası Nasıl Düzenlenir?

Gider pusulası, yukarıdaki tabloda yer alan bilgilerin tamamını içerecek şekilde düzenlenmelidir. Ayrıca pusula anlaşmalı matbaalarda bastırılmış ve noter tarafından tasdik ettirilmiş olmalıdır. Vergi mükellefi olmayan kişiden ürün ya da hizmet alan vergi mükellefleri, iki nüsha olmak üzere bu belgeyi düzenler. Pusula koçanları genelde otokopili olduğu için bir asıl bir de kopya nüsha olur. Bu durumda asıl nüsha, hizmet veren ya da ürünü satan kişiye verilir. Kopya olan ikinci nüsha ise belgeyi düzenleyen tarafta kalır.

Gider Pusulası Stopaj Oranları Nedir?

Gider pusulası hesaplamasında, ürünün ya da hizmetin tutarı ile birlikte stopaj ve vergiler de dikkate alınır. Hesaplama sürecinde aşağıdaki adımlar izlenmelidir.

• Ürün ya da hizmetin miktarı ile birim fiyatı çarpılarak tutar bulunur.
• Tutar üzerinden Gelir Vergisi (stopaj) ve KDV ayrı ayrı hesaplanır.
• Hesaplanan vergilerin toplamı, tutardan düşülür.
• Elde edilen sonuç, ödenmesi gereken toplam tutarı ifade eder.

Stopaj oranları ise şu şekildedir:

Stopaj Nedir?

Stopaj; genellikle Gelir Vergisi dahilinde, kazanç henüz sahibinin eline geçmeden önce, ödemeyi gerçekleştiren kişi tarafından yapılan kesintidir. Gelir sahibinin hak ettiği kazançtan yapılan bu stopaj, kesintiyi yapan kişi tarafından maliye ya da vergi dairesine ödenir.