Likit Fon Nedir?

Likit fon, nakde hızlı şekilde çevrilebilen, kısa vadeli ve düşük riskli yatırım araçlarına yatırım yapan fon türüdür. Bu fonlar ağırlıklı olarak ters repo, vadeli mevduat, hazine bonosu gibi kısa vadeli para piyasası enstrümanlarından oluşur. En temel amacı, anaparayı koruyarak günlük ya da kısa vadeli faiz getirisi sağlamaktır. Likit fon özellikle vadeli hesap alternatifi arayan, düşük risk toleransına sahip yatırımcılar için uygundur.

Fonlar, yatırımcısına düzenli bir getiri sunarken aynı zamanda yüksek likidite sağlar. Yani yatırımcılar fon paylarını istedikleri zaman bozdurabilir ve genellikle aynı gün içinde nakde çevirebilir. Bu yönüyle vadesiz hesap esnekliği sunarken belirli bir oranda faiz kazancı da sağlar. Fonun değeri, yatırım yaptığı varlıkların günlük faiz oranlarına ve para piyasasındaki hareketliliğe göre değişir.

Likit Fon Nasıl İşler?

Likit fonlar, portföylerinde ağırlıklı olarak kısa vadeli faiz getiren, devlet güvencesi taşıyan ya da düşük riskli özel sektör borçlanma araçlarını bulundurur. Bu sayede hem değer dalgalanması sınırlı kalır hem de yatırımcısına düzenli getiri sunar. Her gün piyasa kapanışıyla birlikte fonun birim fiyatı hesaplanır ve yatırımcıların hesaplarına günlük bazda getiri yansır. Likit fonlar, portföylerinde ağırlıklı olarak kısa vadeli faiz getiren enstrümanları da bulundurur. Farklı yatırım araçları ve işleyişleri hakkında detaylı bilgi için Yatırım Araçları Rehberi sayfasını ziyaret edebilirsiniz.​

Yatırımcılar “Likit fon nasıl alınır?” sorusunu sorduklarında karşılarına oldukça basit bir süreç çıkar. Bankalar, mobil uygulamalar ya da aracı kurumlar üzerinden işlem yapılabilir. Genellikle yatırım hesabı açmak yeterlidir. Alım ve satım emirleri, likit fon işlem saatleri içerisinde verilirse aynı gün aksi halde sonraki iş gününde işleme alınır.

Bu fonların en dikkat çeken avantajı, vadeli mevduat çeşitlerine göre daha esnek olmalarıdır. Vade bozulması gibi bir durum söz konusu olmadığından, yatırımcı dilediği zaman fonunu satabilir. Bu da fonu kısa süreli nakit park etme aracı haline getirir. Likit fonlar genellikle günlük faiz kazancı esasına göre çalıştığı için likit fon getirileri her gün kademeli olarak fonun birim fiyatına yansır.

Likit Fon Getirileri Nasıl Hesaplanır?

Likit fonlarda getiriler, yatırım yapılan kısa vadeli enstrümanların faiz oranlarına göre günlük olarak hesaplanır. Fonun net aktif değeri her gün yeniden belirlenir ve birim pay fiyatına yansır. Bu nedenle yatırımcı, günlük fon birim fiyatı üzerinden kazancını takip edebilir. Getiri hesaplamasında temel alınan unsur, alım-satım arasındaki birim fiyat farkıdır. Bu fark pozitifse yatırımcı kazanç elde eder. Yatırım fonlarının kazanç mekanizmaları hakkında daha fazla bilgi için “Yatırım fonu nasıl kazandırır?” başlıklı yazımızı da okuyabilirsiniz.

Likit fonlarda getiri şu formülle hesaplanabilir:

• Getiri (%) = [(Satış Fiyatı – Alış Fiyatı) / Alış Fiyatı] x 100

Yatırımcı, 10.00 TL birim fiyattan fon almış ve birkaç gün sonra 10.03 TL’den satmış olsun. Bu durumda aşağıdaki hesaplama yapılır:

• Getiri = [(10.03 - 10.00) / 10.00] x 100 = %0.30

Likit fon getirisi hesaplama sürecinde dikkat edilmesi gereken bazı noktalar şunlardır:

• Fonun günlük fiyat hareketleri izlenmelidir.
• Vergi kesintisi dikkate alınmalıdır. Stopaj oranı genellikle %10’dur ve brüt getiriden düşülmelidir.
• Yatırım süresi ne kadar uzun olursa, getiri birikimi o kadar artar.
• Fonun geçmiş performansı, günlük getiri trendini değerlendirmek için incelenebilir.

Bazı platformlar ya da bankalar, likit fon getirileri karşılaştırma ekranları sunar. Bu sayede farklı fonların; günlük, haftalık ya da aylık getirileri yan yana izlenebilir. Özellikle B likit fon getirisi gibi kategorilere ayrılmış fonlar arasında seçim yaparken bu karşılaştırmalar faydalı olur.

Yatırım Fonlarını İncele!

Likit Fon Teminat Olarak Kullanılabilir mi?

Likit fonlar sadece kısa vadeli getiri sağlamakla kalmaz aynı zamanda çeşitli finansal işlemlerde teminat olarak da kullanılabilir. Vadeli işlem sözleşmeleri, hisse senedi kredisi veya portföy teminatlı işlemler gibi alanlarda, yatırımcıların sahip olduğu fon payları belli oranda teminat değeri olarak kabul edilebilir. Bu sayede yatırımcılar, fonlarını bozmadan farklı finansal işlemlere erişim sağlayabilir.

Bu kapsamda likit fon teminatı, yatırımcının elindeki fon paylarını teminat göstererek işlem açmasını sağlayan mekanizmadır. Ancak her kurumun teminat olarak kabul ettiği fonlar farklı olabilir. Bu nedenle işlem yapmadan önce aracı kurumun kabul ettiği teminat varlıklarını kontrol etmek gerekir. Likit fonların teminat olarak kullanımıyla ilgili bilinmesi gerekenler şu şekildedir:

• Teminat Oranı %100 Değildir: Genellikle %70–90 arasında bir teminat değeri tanımlanır. Örneğin, 10.000 TL'lik fon payı 8.000 TL teminat olarak sayılabilir.
• Fonun Türü Önemlidir: Sadece belirli fonlar (genellikle düşük riskli ve likit olanlar) teminat kabul edilir. “Likit fon teminatı ne demek?” sorusu da bu noktada açıklık kazanır. Bu soruyua fonun bozulmadan teminat işlevi görmesi anlamına gelir cevabı verilebilir.
• İşlem Platformuna Entegre Edilmelidir: Teminat olarak kullanılacak fonlar, yatırım hesabı içerisinde ilgili işlem ekranına tanımlanmalıdır.
• Likidite Avantajı Devam Eder: Fon teminat olarak gösterilse de yatırımcı satmak istediğinde sistemsel onay alarak fonu bozdurabilir.

Bu özellikler, likit fonları hem pasif gelir kaynağı hem de işlem teminatı olarak esnek bir araç haline getirir. Ancak kullanılabilirlik her platformda aynı olmayabilir. Bu nedenle fonların teminat statüsü işlem yapılacak kurumda ayrıca sorgulanmalıdır.

B Tipi Likit Fonlar Ne Kadar Kazandırır?

B tipi likit fonlar, kısa vadeli kamu ve özel sektör borçlanma araçlarına yatırım yapan, düşük riskli ve yüksek likiditeye sahip fonlardır. Bu fonlar genellikle günlük faiz gelirine odaklanır ve anaparanın korunmasını önceliklendirir. Getirileri sabit değildir; piyasa faiz oranlarına, para piyasasındaki likiditeye ve fonun portföy yapısına göre değişkenlik gösterir. Ancak dalgalanma aralığı sınırlı olduğu için düşük ama istikrarlı getiri hedeflenir.

B tipi likit fon aylık getirisi, fonun içerdiği varlıkların ortalama faiz oranlarına ve faizlerin genel seviyesine bağlıdır. Örneğin faizlerin %40 seviyelerinde seyrettiği bir dönemde bu fonların aylık net getirisi %2,5-3 civarında olabilir. Ancak bu oran, fonun yönetim ücreti ve stopaj kesintisi sonrası yatırımcının eline geçen net kazancı temsil eder.

Fonun performansını ölçmek için geçmiş verilere ve günlük birim pay fiyatı değişimlerine bakmak gerekir. Bu doğrultuda, B tipi likit fon getirisi yatırım süresi uzadıkça birikim etkisi yaratabilir. Ancak bu fonlar büyük kâr beklentisiyle değil vadesiz hesap alternatifi olarak değerlendirilmelidir. Fonlar arası karşılaştırma yapılırken yönetim gider kesintileri, portföy dağılımı ve faiz değişkenliği gibi unsurlar da dikkate alınmalıdır.

B tipi likit fonlar, T+0 yani aynı gün valörlü işlem avantajı sundukları için kısa vadeli nakit park etme aracı olarak da işlevseldir. Ancak unutulmaması gereken nokta; bu fonlar risksiz değildir sadece riski minimum düzeyde tutmak üzere yapılandırılmışlardır.

Likit Fonlar Hangi Yatırımcılar için Uygundur?

Likit fonlar, düşük riskli yatırım araçları arayan, likiditeye önem veren ve kısa vadede değer kaybı riski taşımak istemeyen yatırımcılar için uygundur. Bu fonlar genellikle vadesiz mevduatın alternatifi olarak görülür. Faiz getirisi elde etmek isteyen ama vade sınırlaması olmadan parasını değerlendirmeyi amaçlayan bireyler tarafından tercih edilir. Günlük getiri sunması ve fon paylarının kolayca bozdurulabilmesi, yatırımcıya esneklik sağlayabilir.

Bu fonlar, beklenmedik kredi ihtiyacı doğduğunda hızlıca nakde çevrilebilmeleriyle yatırımcılar için ideal olabilir. Çünkü paranın kullanılmadığı günlerde de faiz getirisi oluştururlar. Aynı zamanda piyasa fırsatlarını bekleyen ve anlık yatırım kararları almak isteyen yatırımcılar için de geçici bir park alanı görevi görebilirler. Özellikle hisse senedi piyasasında aktif işlem yapan yatırımcılar, işlem yapmadıkları günlerde fonlarını likit fon üzerinden değerlendirerek pasif getiri sağlayabilirler. Bunların yanı sıra kısa vadeli nakit ihtiyaçları için ihtiyaç kredisi ya da likit fon gibi farklı finansal çözümler değerlendirilebilir.

Emekliler, kısa vadeli birikim sahipleri, sabit getirili ürünleri tercih edenler ve riske karşı duyarlı bireyler için likit fonlar güvenli yatırım aracı niteliğindedir. Ayrıca profesyonel yatırımcılar tarafından da portföydeki nakit dengesini sağlamak için kullanılır. Yani hem bireysel hem de kurumsal yatırımcılar için fonksiyonel yapıya sahiptir.