Yıllık İzin Nasıl Hesaplanır?

İşverenin inisiyatifinde olmayan bu izin, çalışanın yasal bir hakkıdır.

Yıllık İzin Nedir?

Yıllık izin; çalıştığı iş yerine en az 1 yılı tamamlamış olan çalışanlar tarafından kazanılan ücretli bir izin türüdür. Söz konusu 1 yıllık sürenin başlangıç tarihi sözleşmeden bağımsız olarak işe başlanılan ilk gündür. Ayrıca deneme süreleri, haftalık izinler ve resmî tatil günleri de bu süreye dahildir.

Yıllık izinler İş Kanunu’nun 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59 ve 60. maddelerinde tüm detay ve esasları ile birlikte belirtilmiş olup çalışana verilen temel bir yasal haktır. İşveren tarafından esasların değiştirilmesi söz konusu değildir. Uygulama esasları ise Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliği ile belirlenmiştir.

Yıllık İzin Hesaplanırken Nelere Dikkat Etmek Gerekir?

Yıllık izin hesaplaması her çalışan için aynı şekilde yapılmaz. Gün hesaplaması yaparken göz ardı edilmemesi gereken bazı detaylar vardır. Çalışanın sahip olduğu bazı nitelikler, hesaplanacak yıllık ücretli izin üzerinde etkilidir. Özellikle yaş ve işe başlama tarihi, dikkat edilmesi gereken en önemli detaylardır. Çünkü süreler, çalışanın yaşına ve iş yerindeki kıdemine bağlı olarak belirlenir.

Yıllık İzin Nasıl Hesaplanır?

Yıllık izin süreleri hesaplamasında dikkate alınan ilk detay, çalışanın iş yerindeki kıdem süresidir. Buna göre İş Kanunu’nda, çalışma süresine göre verilebilecek minimum yıllık izin süreleri şu şekildedir:

• 15 yıl ve daha fazla hizmet süresi bulunanlara en az 26 gün
• 5 yıldan fazla ve 15 yıldan az hizmet süresi bulunanlara en az 20 gün
• 1 yıldan fazla ve 5 yıldan az hizmet süresi bulunanlara en az 14 gün
• Yeraltı işlerinde çalışanlar için, hizmet süresine bakılmaksızın fazladan 4 gün
• 50 yaşından büyük ve 18 yaşından küçük çalışanlar için, hizmet süresine bakılmaksızın en az 20 gün

Yıllık İzin Kullanmak İçin Gereken Şartlar Nelerdir?

Yıllık izin kullanmak için gereken en temel şart, elbette en az 1 yıllık hizmet süresine sahip olmaktır. Bir yılını dolduran çalışanlar, yıllık ücretli izinlerini doldurdukları yıl içerisinde değil, bir sonraki yıl içerisinde kullanabilirler. Yani tamamlanan her 1 yıl için, kanunda belirtilen süre kadar izin kullanma hakkı kazanılır. Bu süreçte çalışılan iş yerinden ziyade işveren önemlidir. Öyle ki aynı işverenin farklı iş yerlerinde çalışan kişinin bu hizmet süreleri toplanır ve 1 yıl tamamlandığında izin hakkı doğar.

Bununla birlikte çalışanın, belirli bir süre öncesinden işverene haber vermesi gerekir. Yıllık izinler talep edildiği an değil, işverenin uygun gördüğü zaman kullanılabilir. Fakat hak edilen yıl içerisinde kullandırılması zorunludur. Geçerli bir sebeple kullandırılmamış ise bir sonraki yılın izin hakkına eklenir.

Yıllık ücretli izin hakkını kazanabilmek için gereken bir diğer şart da keyfi devamsızlık yapılmamış olmasıdır. Çalışılmış gün olarak kabul edilen durumlar dışında yapılan devamsızlıklar çalışılmış sayılmadığı için tarih olarak 1 yıl tamamlansa bile izne hak kazanılmaz.

Yıllık İzin Süreleri Nasıl Değişir?

Notlar:

1. Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez.
2. Yıllık ücretli izin işveren tarafından bölünemez
3. Yıllık ücretli izin süreleri iş sözleşmesi kapsamında artırılabilir fakat azaltılamaz.
4. 1 yıldan az süren dönemsel, mevsimlik ya da proje bazlı işlerde çalışanlar yıllık ücretli izin hakkı kazanamaz.
5. Hak kazanılan yıllık ücretli izin süreleri, bir sonraki çalışma yılı tarihleri arasında kullanılır.
6. İzinin kullanılacağı tarih işveren tarafından belirlenir.
7. Yıllık ücretli izin süresini kullanmayan kişilerin iş akdinin sona ermesi durumunda, işveren tarafından çalışana ilgili süre kadar ek ödeme yapılır.
8. Yıllık izinde olan bir kişinin başka bir işte çalışması yasaktır. Çalıştığı tespit edilen çalışanlardan, izin süresine denk gelen ücret, işveren tarafından geri alınabilir.
9. İznini iş yerinin bulunduğu şehrin dışında geçirecek olan çalışanlara, yolda geçecek süre için 4 güne kadar ücretsiz izin kullandırma zorunluluğu vardır.

Yıllık izin döneminde tatile çıkmak istiyorsanız en avantajlı tatil kredisi tekliflerine HangiKredi üzerinden göz atabilir ve online başvuru yapabilirsiniz.

Yıllık İzin Kullanma Hakkından Vazgeçilebilir mi?

İş Kanunu’nun 53. maddesinde belirtilmiş olmakla birlikte çalışanlar, yıllık izin kullanma haklarından vazgeçemezler. Fakat tarafların anlaşması durumunda, içinde bulunulan yıllık dönemde bu iznin kullanılması ertelenebilir. Bu durumda da çalışanın hakkı kaybolmaz ve bir sonraki yıla eklenir.

Bununla birlikte hak edilmiş izin süresinin, işveren tarafından parça parça kullandırılması da söz konusu değildir. İşveren, tüm izin süresini sürekli bir şekilde kullandırmakla yükümlüdür. Taraflar bu konuda da bir anlaşmaya varırsa, ancak o zaman iznin bölünebilmesi mümkün olur. Fakat böyle bir durumda, bölünmüş sürelerden birinin en az 10 gün olması gerekmektedir.

Yıllık Ücretli İzin Nedir?

Yıllık ücretli izin, çalışanın hem izin kullanıp hem de maaşını eksiksiz bir şekilde alması demektir. Yani yıllık izin olarak bilinen uygulama, kanunda “yıllık ücretli izin” tanımı ile geçer. Ayrıca işveren, izne çıkacak kişinin izin süresine denk gelen ücretini avans olarak peşin ödemekle yükümlüdür. İzin dönemine denk gelen hafta tatili ve ulusal bayram gibi genel tatil günleri için de ayrıca ödeme yapılır.

Hangi Durumlarda Yıllık Ücretli İzin Kullanılabilir?

Yıllık izinlerin kullanılacağı tarihlerin belirlenmesi ile ilgili yetki işverendedir. Çalışan sayısı 100’den fazla olan iş yerlerinde bir izin kurulu oluşturulur ve izinlerin hangi durumlarda kullanılabileceğine bu kurul karar verir. Daha az çalışanın bulunduğu yerlerde ise karar işveren ya da işveren temsilcisine bağlıdır.

Çalışanlar izne çıkmak istediklerini kurula ya da işverene iletir. Kurul ya da işveren; döneme, iş yüküne, çalışanın pozisyonuna, sezona ve müşteri yoğunluğu gibi çeşitli detayları gözeterek iznin verileceği tarihi belirler. Diğer çalışanların izin talebi de bu durumu etkilemektedir.

Yıllık Ücretli İzin Nasıl Hesaplanır?

Yıllık izin ücreti hesaplamasında çalışanın hizmet süresi ve yaşı ile birlikte izin tarihleri gözetilir. İzin süresini kapsayan dönem için gereken ücret, çalışan izne çıkmadan önce verilir. Bir çalışanın yıllık ücretli izin hesabına konu olabilmesi için, çalışılmış gibi sayılan durumlar da dahil olmak üzere 1 çalışma yılını tamamlaması gerekir. Hesaplama, aşağıda belirtilen günler dışında keyfi bir devamsızlığın olmadığı durumlarda mümkündür.

İş Kanunu madde 55’e göre yıllık izin bakımından çalışılmış gibi sayılan durumlardan bazıları şöyledir:

• Geçirilen bir kaza ya da hastalıktan dolayı işe gidilmeyen günler
• Doğumdan önce ve sonra çalışılmayan günler
• Askerlik hizmeti dışında bir sebepten dolayı kanunen ödevlendirilmek suretiyle işe gidilmeyen günler (en fazla 90 gün)
• İş seyahatlerinde yolda geçen süreler
• İşveren tarafından asıl iş dışında başka bir iş ile görevlendirilen süreler
• İş yerinin zorlayıcı bir sebepten ötürü aralıksız 1 haftadan çok kapalı kalması durumunda, işe tekrar başlanmak kaydıyla işçinin çalışmadığı dönemin 15 günü

Çalışma düzeniniz, kredi başvurularınızın sonucunu etkileyebilen bir durumdur. Dolayısıyla yeni bir işe başlamış olmanız kredi alma sürecini zorlaştırabilir. Detaylı bilgi için "İşe Yeni Başlamış Biri Kredi Alabilir Mi?" başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.