Reasürans Nedir?

Peki sigorta şirketleri, büyük risklere yüksek tutarlı teminatları nasıl verebilir? Tam bu noktada devreye reasürans sistemi girer. Kapsamı daha geniş olan reasürans sigorta sistemi, sigorta şirketlerine mali yapıyı esnetebilme imkânı yaratır.

Reasürans Nedir?

En kısa reasürans tanımı, “sigorta şirketlerini sigortalamak” şeklinde yapılabilir. Bu sistem; sigorta şirketlerinin, sigortaladıkları riskleri tekrar sigortalatmak suretiyle güvence altına almaları şeklinde çalışır. Sigorta şirketleri kendi müşterilerinin karşılaşabileceği riskleri güvence altına alırken reasürans şirketleri, sigorta şirketlerinin risklerini güvence altına alır. Son tüketiciye ulaşan klasik sigortacılığın bir üst kolu olarak da kabul edilebilir. Uygulanan yöntem sayesinde sigorta şirketleri, kendi mali yapılarını aşan miktarlarda teminatlar verebilmektedir.

Reasürör Kimdir?

Reasürans şirketlerine ve bu şirketlerde çalışıp alanında uzman olan kişilere genel olarak reasürör adı verilir. Reasürörlerin tümü için büyük ölçekli sigorta şirketi tanımı kullanılabilir fakat her sigorta şirketi reasürör değildir.

Sigortacılık işlemlerinde herhangi bir mağduriyet yaşamamak için sigorta poliçesinin önemi ile ilgili yazımızı okuyarak detaylı bilgiler edinebilirsiniz.

Reasürans Türleri Nelerdir?

Sigorta şirketlerinin değerlendirebileceği farklı reasürans türleri vardır. Sigorta şirketleri ve reasürörler arasında, reasürans çeşitlerine göre bir anlaşma imzalanır. Tarafların yükümlülükleri anlaşma doğrultusunda belirlenmiş olur.

Zorunlu Reasürans

Zorunlu reasüransta taraflar arasında belirli bir dönemi kapsayacak bir anlaşma yapılır. Bu dönem çoğunlukla 1 yıldır. Anlaşma kapsamındaki tüm risklerin, sigorta şirketi tarafından reasüröre devredilmesi ve reasürör tarafından kabul edilmesi zorunludur. Bu anlaşmaların iki farklı türü vardır.

1. Bölüşmeli Reasürans: Reasürörler ve sigorta şirketleri, hem sigorta primlerini hem de hasar ödemelerini paylaşırlar. Bu sayede iki tarafın da mali yükü dengelenmiş olur. Belirli paylı yani kotpar reasürans örneklerine konu olan bu anlaşma, aşkın bedel üzerinden de yapılabilir.
2. Bölüşmesiz Reasürans: Bu anlaşma tipinde sigorta şirketinin uğradığı zararın tamamı karşılanmaz. Bir tutar belirlenir ve zarar oluştuğunda, ilgili tutarı geçen kısım reasürör tarafından karşılanır.

İhtiyari Reasürans

İhtiyari yöntem, reasürörlerin risk bazında devir kabul ettiği bir sistemdir. Sigorta şirketleri, teminat verilmiş tüm riskleri değil, sadece arasından seçtiği bazı riskleri reasüröre sigortalatır. Bu risklerin genellikle çok yüksek tutarlı teminatları olur.

İhtiyari-Zorunlu

İhtiyari ve zorunlu reasüransın bir arada bulunduğu yöntemdir. Reasürörler, sigorta şirketleri tarafından devredilen tüm riskleri kabul etmekle yükümlü olurken sigorta şirketleri, istediği riski devretme hakkı elde eder.

Retrosesyon

Retrosesyon, reasüransın bir üst kolu olarak kabul edilebilir. Reasürörler, sigorta şirketlerinden devraldıkları riskleri, başka bir reasüröre, sigorta şirketine ya da bir havuza sigortalatabilirler. Bunun amacı riskleri mümkün olduğunca dağıtmak ve büyük boyutlu risklerin gerçekleşmesi hâlinde mali yükü azaltmaktır. Riski devreden tarafa retrosedan, kabul eden tarafa ise retrosesyoner adı verilir.

Büyük boyutlu riskler gerçekleştiğinde verilen teminatlar, risk bonoları ile piyasaya çıkarılır. Bonolar hâlinde satışa sunulan teminatlar ile birlikte işlem sonucunda bir kazanç ya da kayıp söz konusu olabilir.

Reasürans Nasıl İşler?

Bu sistemde süreç, çoğu zaman aynı senaryo üzerinden işler. Hemen her ülkede bir reasürans birliği bulunur ve uygulama esasları bu kurumlar tarafından belirlenir. Türkiye’de bu görev, Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği (Türkiye Sigorta Birliği/TSB) üzerindedir.

1. Sigorta şirketi, sigorta poliçesi satarak risk toplar.
2. Bu risklerin bir kısmını reasürörlere devreder.
3. Riskler toplu bir şekilde ya da işlem özelinde devredilebilir.
4. Reasürörlere devredilmeyen kısma saklama payı adı verilir ve bu kısım sigorta şirketinin üzerinde kalır.
5. Riskleri reasüröre devreden sigorta şirketleri sigortalı konumunda olur ve belirli bir miktar prim öder.
6. Devredilmiş olan bir risk gerçekleştiğinde, reasürör tarafından sigorta şirketine, hasarın karşılanması için ödeme yapılır.
7. Risk devri ve hasar tazmini, taraflar arasındaki anlaşma kapsamında gerçekleşir.

Sigorta işlemlerinde her iki tarafın da belirli yükümlülükleri vardır. Olası bir anlaşmazlıkta sorun yaşamamak için “Sigorta Sözleşmesi Kaynaklı Uyuşmazlıklarda Ne Yapılmalı?” başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.

Neden Reasüransa Gerek Duyulur?

Reasürans, sigortacılık sektörünün en önemli dinamiklerinden biridir. Sigorta şirketleri arasındaki risk paylaşımı, sektörün daha geniş kapsamlı olmasını sağlar. Bu sayede hem sigortalı sayısının yüksek olması hem de gerçekleşen risklerde eksiksiz hasar tazmini mümkün olur. Ayrıca büyük ölçekli reasürörlerin, hizmet kalitesi ve teknik bilgi anlamında da sektöre ve sigorta şirketlerine faydası olur. Sigorta şirketleri reasürör olarak hizmet verebiliyor olsalar da bu işi genellikle sektörde uzmanlaşmış olan reasürans şirketleri yapar. Bu sistemin gerekliliklerinden bazıları ise şöyle sıralanabilir:

• Riskleri dağıtarak hasar tazminini kolaylaştırmak
• Sigorta şirketlerinin mali kapasitelerini aşmasını önlemek
• Sigorta şirketlerine daha fazla poliçe kesme esnekliği yaratmak
• Sigorta şirketlerinin sigortalı kabul kapasitelerini genişletmek
• Doğal afet gibi büyük ölçekli riskler gerçekleştiğinde sigorta şirketinin büyük kayıplar yaşamasını önlemek
• Uzman reasürörlerin bilgi ve birikimleri ile sigortacıların gelişimine destek olmak