Gelire Endeksli Senet Nedir?

GES uygulamasının öncelikli amaçlarından biri, bu tip senetlerin çeşitlendirilmesidir. Bunun yanında gelire endeksli senetler, yatırımcı kitlesinin artırılmasını ve söz konusu kitlenin dövizden ziyade Türk Lirası’na yönelmesinin önünü açmayı da hedefler.

Gelire Endeksli Senet Avantajlı mı? Talep Olur mu?

GES ihracında gelirler, Kamu İktisadi Teşebbüsü (KİT) kimliği taşıyan farklı kurumlar tarafından genel bütçeye aktarılan hasılat paylarına endeksli olarak belirlenir. Daha önceki uygulamalarda gerekli hesaplamalarda kullanılan kurumların hangileri olduğunu aşağıdaki tablodan inceleyebilirsiniz. Fakat bu noktada şunu belirtmekte fayda var ki söz konusu kurumların farklı gelire endeksli senet uygulamaları için özel olarak belirlenmesi mümkündür. Yani 2022 tarihli güncel ihraçta farklı KİT’lerin değerlendirmeye alınabileceğini söyleyebiliriz.

Kur Korumalı Mevduat Faiz Oranları

Gelire endeksli senetlerin getirisi hesaplanırken bu kurumların üç ve altı aylık hasılat paylarının toplamı baz alınır. Bu rakamlar üzerinden hesaplanan toplam gelir, bütçede belirtilen maksimum değerin üzerinde olursa ilgili azami tutar uyarınca ödeme yapılır. Genel itibarıyla bakıldığında gelire endeksli senet uygulamasının, döviz endeksli mevduat sisteminden pek çok noktada ayrıldığı söylenebilir. Bu konuya dair detaylı bilgilere ilgili içeriğimizden ulaşabilirsiniz. 

Gelire Endeksli Senet Talep Toplama İşlemi

Gelire endeksli senet ihracı sürecinin ilk adımı talep toplama işlemidir. Açıklanan tarih itibarıyla bunun için görevlendirilen kurumlar talepleri toplamaya başlar ve ardından senetlerin ihracı, bu doğrultuda gerçekleştirilir. En güncel GES ihracı için talep toplama sürecinin 15 Haziran 2022 günü itibarıyla başlayacağı, Hazine ve Maliye Bakanlığının resmî sosyal medya hesapları üzerinden duyurulmuştur. Bu işlem bankalar aracılığıyla yürütülür. Yetkilendirilen bakanların daha sonra yine bakanlık tarafından yapılacak açıklamayla duyurulacağını da belirtelim. 

Konuyla ilgili Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın hazırladığı 10 Soruda “Gelire Endeksli Devlet İç Borçlanma Senedi” başlıklı yazıda; Türkiye genelinde 15-22 Haziran tarihleri arasında, gelire endeksli devlet iç borçlanma senedi (GES) ihracına ilişkin talep toplama işlemleri gerçekleştirileceği açıklanırken, duyuru ve talep toplama işlemlerinin Bakanlığın internet sayfasından kamuoyu ile paylaşılacağı ve senetlerin ihracının halka arz yöntemiyle gerçekleştirilerek talep toplama sürecinin aracı bankalarla belirleneceği aktarıldı.

Devlet İç Borçlanma Senedi (GES) Yatırım Avantajları 

Gelire endeksli senet, özünde bir menkul kıymettir ve yatırımcıların bu konuya dair en çok merak ettiği konuların başında ne ölçüde getir sağlayacağı ve avantajlarının neler olduğunu gelir. Bu uygulamaya dair öncelikli şunu belirtmekte fayda var ki bu senetler, asgari bir gelir garantisine sahiptir. Bu garanti sayesinde yatırımcıların ilgili kurumların gelir paylarında yaşanabilecek olası düşüşlerden etkilenmesinin önüne geçilmesi sağlanır. Yani GES alan kişiler; dolar kuru ve benzeri kavramlarla ilgilenme ihtiyacı hissetmeden kesin şekilde gelir elde edebilecektir. Bu açıdan bakıldığında yatırımcının durumuna yaklaşımları açısından gelire endeksli senet uygulaması ve enflasyon korumalı mevduat hesabı arasında benzerlikler bulunduğunu ifade etmek yanlış olmaz.

Peki gelire endeksli senet uygulaması yatırımcılara hangi oranda getiri sağlar? Bu soruya 2022 tarihli uygulama için henüz net bir cevap vermek zor. Zira şu an elimizde olan bilgiler, üç ayda bir kupon ödemesi yapılacağı yönünde fakat ilgili ödemelerde baz alınacak getiri oranı ve vade yapısı gibi detaylar şimdilik belirsizliğini koruyor. 

Kimler Gelire Endeksli Senet İçin Başvurabilir?

Gelire endeksli senetlere dair kafalarda oluşan soru işaretlerinden biri de kimlerin bu uygulama için başvuruda bulunabileceğine dairdir. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yapılan konuya dair uygulama da net şekilde ifade edildiği üzere bu senetler, sadece gerçek kişilere sunulacaktır. Dolayısıyla bu uygulamanın tüm bireysel yatırımcılar için geçerli olduğunu söyleyebiliriz. İsteyen herkes, ilgili işlem için yetkilendirilen bankalarla 15 Haziran 2022 tarihi itibarıyla temasa geçerek gelire endeksli senet almak üzere talepte bulunabilme hakkına sahiptir.

Hangi Bankalar Aracılığıyla GES İşlemi Yapılır?

Yapılan açıklamaya göre gelire endeksli senetlere dair tüm işlemler bankalar aracılığıyla yapılacaktır. Bu işlemler genel itibarıyla talep toplama, senedin ihracı, kupon ve anapara ödemelerini kapsar. Fakat bu uygulamaların hangi bankalar aracılığıyla yapılacağı henüz açıklanmış değildir. Bakanlık tarafından kısa süre içinde yapılacak açıklamanın ardından bu duyuruda yer alan bankalardan birine başvurarak gelire endeksli senetlere dair arzu ettiğiniz işlemi yapabilirsiniz. 

Tüzel Kişiler GES Talep Edebilir mi?  

Gelire endeksli senetlere dair yapılan açıklama da bu uygulamanın sadece gerçek kişiler için geçerli olduğu açıkça belirtilmiştir. Dolayısıyla tüzel kişilik sahibi kurumlar, yetkili bankalara bu konuda talepte bulunarak GES’lere yönelik herhangi bir işlem yapma hakkına sahip değildir. Söz konusu uygulamadan yararlanamayan tüzel kişiler kur korumalı mevduat hesabı açarak finansal durumlarını daha sağlam bir zemine oturtmayı tercih edebilir. Bunun yanında bu özellikteki kurumlar, değerlendirme hakkına sahip oldukları yatırım araçlarını da rahatça kullanabilirler.