hellobar image
hangikredi.com

Kümülatif Vergi Matrahı Nedir ve Nasıl Hesaplanır?

HangiKredi Uzman Yazarları

Yayımlama Tarihi: 23.08.2023 Güncelleme Tarihi: 12.02.2025

Kümülatif vergi, çalışanın brüt ücretinden yapılan kesintilerle her ay artarak biriken ve yıl boyunca devam eden bir vergi hesaplama sistemidir.

Kümülatif Vergi Matrahı Nedir ve Nasıl Hesaplanır?
İşsizlik sigortası ve Genel Sağlık Sigortası gibi kesintiler düşüldükten sonra kalan tutar, önceki aylardan biriken matraha eklenir. Bu süreç, çalışanın yıl içinde elde ettiği toplam kazanç üzerinden ödenecek verginin belirlenmesine de yardımcı olur. Kümülatif vergi matrahı arttıkça, çalışanın dahil olduğu vergi dilimi de değişebilir.

Kümülatif Vergi Matrahı Nedir?

Çalışanlar, bir yıllık kazançlarının üzerinden hesaplanan tutarlara göre gelir vergisi öder. Gelir, gerçek kişilerin bir takvim yılı içindeki kazançları ve iratlarının safi tutarıdır. Bu safi tutarı tespit etmek için işverenler tarafından personellerin aylık brüt ücretlerinden bazı kesintiler yapılır. Brüt ücretten sağlık sigortası ve işsizlik payı gibi ödemelerin çıkarılmasıyla kümülatif vergi matrahına ulaşılır. Bu matrah, personelin dâhil olduğu vergi dilimini ve ödemekle yükümlü olduğu meblağı belirler.

KGVM bir diğer ifadeyle kümülatif vergi matrahı, sene sonunda gelirler üzerinden yapılacak ödemeyi ilgilendirir. Yani bu tutar her yılın başında sıfırlanır. Buradan hareketle ocak ayında hesaplanan ilk meblağın gelir vergisinin matrahına eşit olduğu söylenebilir. Takip eden aylarda safi tutarın birikerek ilerlemesi devam eder. Aralık ayının tamamlanmasıyla kümülatif gelir vergisi matrahı ortaya çıkar.

Gelir Kümülatif Vergi Matrahı Nasıl Alınır?

İşverenler, yeni personel alımı sırasında kümülatif vergi matrahı belgesi talep edebilir. Bu belgede içinde bulunulan takvim yılının ilgili ayına kadar biriken vergi matrahı yer alır. Aynı yıl içinde birden fazla çalışma yeri değiştirenler, eski iş yerinden kümülatif vergi matrahı alabilir. Kümülatif vergi matrahı yazısı örneğini aşağıda görebilirsiniz:

Aylar Brüt Ücret İşsizlik Sigortası Primi Sağlık Sigortası Primi Vergi Dışı Kazanç Gelir Vergisi Matrahı Kümülatif Gelir Vergisi Toplamı
Ocak 20.000 2.800 200 2.000 17.000 17.000
Şubat 20.000 2.800 200 2.000 17.000 34.000
Mart 20.000 2.800 200 2.000 17.000 51.000
Nisan 20.000 2.800 200 2.000 17.000 68.000
Mayıs 20.000 2.800 200 2.000 17.000 85.000
Haziran 20.000 2.800 200 2.000 17.000 102.000
Temmuz 20.000 2.800 200 2.000 17.000 119.000
Ağustos 20.000 2.800 200 2.000 17.000 136.000
Eylül 20.000 2.800 200 2.000 17.000 153.000
Ekim 20.000 2.800 200 2.000 17.000 170.000
Kasım 20.000 2.800 200 2.000 17.000 187.000
Aralık 20.000 2.800 200 2.000 17.000 204.000

Yukarıdaki örnek kümülatif vergi matrahı tablosunda yer alan rakamlar TL cinsinden değerlendirilir. Vergi dışı kazanç ise işsizlik primi ve sağlık sigortası ödemesinin toplamını ifade eder. Aralık ayı sonunda ulaşılan 204.000 TL tutarı, çalışanın hangi vergi dilimine girdiğini gösterir. Bu bilgilerin yer aldığı vergi matrahı belgesini son çalışma yerinizden alabilir, yeni işvereninize teslim edebilirsiniz.

Sigortalı Çalışanlar Kümülatif Vergi Matrahını Nereden Alabilir?

Sigortalı çalışanlar, kümülatif vergi matrahını maaş bordrosu üzerinden öğrenebilir. İşveren tarafından her ay düzenlenen maaş bordrosunda, çalışanın; brüt maaşı, SGK primleri, işsizlik sigortası kesintisi, gelir vergisi matrahı ve kümülatif vergi matrahı gibi bilgiler yer alır. Ayrıca çalışanlar işverenin muhasebe birimi veya insan kaynakları departmanından kümülatif vergi matrahı hakkında bilgi talep edebilir.

Takvim Yılı İçerisinde Kümülatif Vergi Matrahı Taşınabilir mi?

İşverenler, kümülatif vergi matrahını takvim yılı içerisinde çalışanlarına ödediği ücretler üzerinden hesaplar. Personelin bu süre sona ermeden işten ayrılması ve başka bir yerde çalışmaya başlaması durumunda ise söz konusu matrahın belirlenmesinde kullanılan yöntem de değişiklik gösterir. Bu durumda her işverenin ödediği ücret üzerinde ayrı hesaplamalar yapılır. Yani iki farklı yerdeki kazançlar ortak bir hesaplamaya dâhil edilmez. İş değişikliğiyle kümülatif vergi matrahı taşınması sürecinde şu hususlar da göz önünde bulundurulur;

  • Başka bir işverenle çalışmaya başlayanlar, önceki kümülatif vergi matrahını yeni çalışma yerine taşıyamaz.
  • Personel aynı işverene ait başka bir çalışma yerine geçiş yaparsa kümülatif vergi matrahını taşıyabilir.
  • Aynı anda iki farklı yerde çalışarak kazanç elde edenler, bu gelirler üzerinden ayrı ayrı vergilendirilir. Bunun sonucunda vergi matrahlarının birleştirilmesi ya da taşınması mümkün olmaz.

Yeni işveren, personelin bir önceki kümülatif vergi matrahını dikkate almaz. Ancak 7194 sayılı Kanun’un 311 Nolu Tebliğinde bu duruma bir istisna getirilmiştir. Aynı takvim yılı içinde çalışma yerini değiştiren personelin talebiyle işveren, önceki kümülatif matrah üzerinden vergi kesintisi yapabilir. Bu noktada matrahın yeni işverene taşınmasının yıllık vergi beyannamesi verme sorumluluğunu ortadan kalkar. 

Kümülatif Gelir Vergi Matrahı Nasıl Hesaplanır?

Kümülatif vergi matrahı hesaplamasında brüt ücretten işsizlik primi ve genel sağlık sigortası kesintileri yapılır. Bunun için kullanılan formülü 26.005,50 TL tutarındaki güncel brüt asgari ücret ve %14’lük sigorta kesintisi gibi rakamlar üzerinden daha rahat anlamak mümkün olur. Aşağıda 2025 verilerine göre asgari ücret kümülatif vergi matrahı hesaplamasının nasıl yapıldığını görebilirsiniz:

  • Genel sağlık sigortası kesintisi: 26.005,50 TL x %14 = 3.640,77 TL
    • İşsizlik sigortası kesintisi: 26.005,50 TL x %1 = 260,06 TL
      • Kümülatif Vergi Matrahı= 26.005,50 TL - (3.640,77 TL + 260,06 TL) = 22.104,67 TL

Hesaplama sonucunda ulaşılan tutar bir aylık brüt asgari ücretten elde edilen matrahı ifade eder. 12 ay boyunca birikerek artan meblağ sonucunda toplam kümülatif vergi matrahına ulaşılır. Çalışana ait gelir vergisi oranı da bu toplam tutar üzerinden hesaplanır.

close icon

Önerilen İçerikler

  • Brütten Nete Maaş Hesaplama 3.01.2022

    Brütten Nete Maaş Hesaplama

  • Gayrimenkul Değer Artış Kazancı Vergisi Nedir? 6.02.2025

    Gayrimenkul Değer Artış Kazancı Vergisi Nedir?

  • 2025 Kurumlar Vergisi Oranları 20.01.2025

    2025 Kurumlar Vergisi Oranları

  • Kira Geliri Nasıl Beyan Edilir ve Vergilendirilir? 13.01.2025

    Kira Geliri Nasıl Beyan Edilir ve Vergilendirilir?

Yazar Hakkında

yazar
HangiKredi Uzman Yazarları

Finansal uzmanlıkları doğrultusunda en doğru ve en güncel bilgileri sizler için derleyen Hangikredi.com uzman finans yazarları; kredi, mevduat, bankacılık ve muhasebe gibi pek çok kategoride konuyu sizler için kaleme alır.

Devamını Oku

Bu makale size ne kadar faydalı oldu?

0 Oy

-

0 Puan

Oy verdiğiniz için teşekkür ederiz. 😊

Yorum Yazın

yorum yaz

Konuyla ilgili sormak ya da eklemek istedikleriniz için yorum bırakabilirsiniz.

Yorum Yapılmamış

Son Eklenen İçerikler

  • Esnaf Muaflığı Nedir? Kimler Faydalanabilir? 10.02.2025

    Esnaf Muaflığı Nedir? Kimler Faydalanabilir?

  • KEP Adresi Nedir? Nasıl Öğrenilir? 10.02.2025

    KEP Adresi Nedir? Nasıl Öğrenilir?

  • Yeni Nesil Bankacılık: NeoBank Nedir? 29.01.2025

    Yeni Nesil Bankacılık: NeoBank Nedir?

  • İlk Kez Ev Alacaklara Hangi Kredi Seçenekleri Var?

    İlk Kez Ev Alacaklara Hangi Kredi Seçenekleri Var?