Trafikte yolcu ve araç güvenliği oldukça önemli hususlar arasında yer alır.
İçindekiler
Fenni kontrol adı verilen araç muayenesi; motorlu ve motorsuz olmak üzere tüm araçların trafiğe uygunluğunu denetlemek amacıyla gerçekleştirilir. Dolayısıyla trafiğe çıkacak sürücülerin “Araç muayenesi nasıl yaptırılır?” sorusunun cevabını bilmesi, güvenlik esasları için oldukça önemlidir.
Türkiye’de trafiğe çıkan araçların muayene işlemleri Tüvtürk aracılığıyla yürütülür. Araç muayene istasyonunda ilk olarak ruhsat bilgilerine bakılır. Plaka, şasi ve motor numarası kontrol edildikten sonra araç, fren test cihazına alınır. Bu testte aracın ön, arka ve park servis frenlerinin kontrolü gerçekleştirilir. Araç, fren testleri başarıyla tamamlandıktan sonra bir kanala alınır. Bu alanda aracın ön ve arka aksına ilişkin rutin kontroller yapılır. Kanal kontrolünde, trafikte bulunulduğunda aracın güvenliğini etkileyecek kusurların tespiti sağlanır.
Aracın kanal kontrolleri tamamlandıktan sonra lastik ve lastik diş derinlikleri ele alınır. Alt kontrollerden başarıyla geçen aracın stop, sinyal ve park lambalarının işlevlerine bakılır. Dış alanın güvenliği tescillendikten sonra iç muayeneye geçilir. Aracın iç kontrol aşamasında emniyet kemerlerinin çalışır durumu, koltuk sabitliği ve aynalar denetlenir. En son aşamada araç, kanal kontrol uzmanı tarafından uzun ve kısa farlarının kontrolüne tâbi tutulur. Muayene işlemi tamamlandıktan sonra bir rapor oluşturulur. Aracın muayenesi esnasında bir kusur saptandığında kontrol uzmanı tarafından bilgilendirme sağlanır. Bu işlemler sırasında bir kusur saptanmadığında trafiğin güvenlik esaslarına uygun olarak muayene tamamlanır.
Araç muayenesi periyotları, trafiğe çıkacak olan aracın türüne göre değişiklik gösterir. Araçlar; traktör, motorlu araçlar, iki-üç tekerlekliler ve römork-yarı römorklar biçiminde farklı türlere ayrılır. Bu araç grupları baz alınarak muayene periyodu belirlenir. “Araç muayenesi kaç yılda bir yapılır?” sorusunun cevabının aşağıdaki listede bulabilirsiniz.
Araç Türü | Muayene Periyodu |
Hususî / Resmî Otomobiller | İlk üç yıl ve sonrasında iki yılda bir muayene edilir. |
Lastik Tekerlekli Traktör | İlk üç yıl ve sonrasında üç yılda bir muayene edilir. |
Motorlu Araçlar (Taksi, Kamyon, Otobüs vb.) | İlk bir yıl ve sonrasında yılda bir kez muayene edilmelidir. |
İki veya Üç Tekerlekli Araçlar (L kategori motosiklet ve motorlu bisikletler) | İlk üç yıl ve sonrasında iki yılda bir muayene edilmelidir. |
Römorklar ve Yarı Römorklar (Otomobil, Kamyonet, Kamyon ve Çekiciler) | İlk bir yıl ve sonrasında yılda bir kez muayene edilmelidir. |
Aracınız ile ilgili muayene, bakım, onarım ve benzeri giderler için nakit ihtiyacınız varsa, HangiKredi’ye özel faiz oranları ile kredi başvurusu yapabilirsiniz. Sürücülerin sorduğu “Araç muayenesi ne zaman bitiyor?” sorusunun cevabı muayene periyotları tablosundan bulunabilir. Aracınıza ait muayene işlemini gerçekleştirirken kontrol ekibi tarafından bir sonraki tarihe ilişkin bilgi akışı sağlanır.
Trafiğe çıkan araçların muayenesinin belirli periyotlarla yapılması zorunludur. Tarafınıza ait araç muayenesi sorgulama işlemlerini e-devlet sistemi üzerinden gerçekleştirebilirsiniz. Bu işleme dair detaylı bilgiyi yazımızın devamında bulabilirsiniz.
Araç muayene sorgulamasını bu şekilde gerçekleştirebilmek için bir e-devlet şifresine sahip olmanız gerekir. E-devlet şifresini PTT şubelerinden küçük bir ücret karşılığında ad/soyad ve kimlik bilgileriniz ile alabilirsiniz.
Aktif olarak kullanılan bir aracın muayenesini yaptırmak için Tüvtürk üzerinden bir randevu almanız gerekir. Araç muayene randevusu alma işlemlerini Tüvtürk online kanalları üzerinden kısa süre içerisinde gerçekleştirmek mümkündür.
Araç muayenesi, trafikte yolcu ve araç güvenliğini sağlamak için oldukça gerekli bir uygulamadır. Araçlar için muayene işlemi, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 34. maddesi gereğince zorunlu kılınmıştır. Zorunlu muayene işlemleri, tek yetkili kuruluş olan Tüvtürk bünyesinde gerçekleştirilir.
Araç muayenesi yaptırabilmek için aracın, içinde bulunduğu yıla özel kanunen belirlenmiş şartları karşılıyor olması gerekir. Belirtilen şartları taşımayan taşıtların muayene işlemlerinden geçmesi mümkün değildir. Bu nedenle kullanıcıların kontrol öncesinde araç muayene şartlarına dikkat etmesi gerekir.
Tarafınıza ait bir aracın teknik muayenesinde trafik sigortasına ilişkin belgeleri bulundurmanız gerekir. Bu belgeleri kontrol sırasında sigorta kurumu yardımıyla da tamamlayabilirsiniz. “Sigorta şirketi eksper raporunun dışında ödeme yapar mı?” başlığında ise şirketin sürücülere hangi koşullarda ödeme sağlayacağına dair bilgilere ulaşılabilir.
Araçların türleri gibi muayene şartları da farklılık gösterir. Trafiğe çıkan farklı araç çeşitlerinin muayene periyotları da birbirinden farklıdır. Sürücülerin, araç türüne özel kontrol aralıklarına dikkat etmesi gerekir.
Araç muayenesi, motorlu ve motorsuz taşıtların trafikte kullanılabilmesi için teknik yeterliliklerini tespit etmek amacıyla gerçekleştirilir. Bu muayenenin amacı fizikî kusurların tespit edilmesinden ibaret değildir. Taşıtların genel durumuna ilişkin birçok detay da göz önünde bulundurulur. Muayene periyodu öncesinde aracın belge ve sorgulamalarını gerçekleştiren sürücüler, kontrol işlemlerini sorunsuz bir biçimde tamamlayabilirler.
İkinci el ya da sıfır araç muayenesi işlemlerinden önce aracın geçmişine dair bilgi edinmek gerekir. Aracınıza ait kaza, hasar ve sigorta sorgulama işlemlerini “Tramer sorgulama nedir?” sorusunun cevabı niteliğindeki başlıktan bulabilirsiniz. Aracınıza ait tramer sorgulama işlemlerini Sigorta Bilgi Merkezi’nden kısa sürede gerçekleştirebilirsiniz. Araç muayenesinden önce mutlaka sigorta bilgilerinizi güncellemeniz gerekir. “Yabancı plakalı araçla kazada sigorta süreci nasıl işler?” başlığını inceleyerek tarafınıza ait araçların sigorta bilgilerine ulaşabilirsiniz.
Muayene istasyonunda araç sahibinden kişisel ve araca yönelik çeşitli belgeler talep edilir. Araç muayenesi için gerekli evrakların eksiksiz bulundurulması önemlidir. Aksi takdirde aracın muayene işlemi gerçekleştirilemez. Trafikte karşılaştığınız problemlerde sigorta şirketleri tarafından tamamlayıcı trafik sigortası uygulanır. Bu sigorta, şirketler tarafından, kaza ve ceza hâlinde belirlenen sınırların aşan tüketiciler için sunduğu bir teminattır. Konu hakkında daha detaylı bilgiye “Tamamlayıcı trafik sigortası nedir?” başlığından ulaşabilirsiniz. Araç muayenesinde tarafınıza ait trafik sigortası poliçesini, tamamlayıcı trafik sigortası ile birlikte bulundurabilirsiniz.
Dikkat: Aracın muayenesi sırasında egzoz gazı ölçüm belgesi eksikliğinde araç, “ağır hasarlı” şeklinde raporlanır.
Kontrol süresi dolduğunda, geçerlilik tarihinin bitiş günü baz alınarak araç muayenesi zam oranı ile birlikte bir ceza uygulanır. Aracın muayene tarihinin geciktirildiği her ay, muayene ücretinin belirli bir bölümü kadar ceza ödenir. Muayeneyi geciktirme durumunda ceza ücretinin yanı sıra trafikten men edilme gibi olumsuzluklarla karşılaşmak mümkündür.
Sürücüler, trafikte bulunan araçların muayene tarihini unuttuklarında “Araç muayenesi kaç gün gecikebilir?” sorusunun cevabını ararlar. Bu konuda Tüvtürk, gecikme süreleri için bir sınır olmadığını belirtmiştir. Aracın 1 günlük gecikme durumunda bile ceza işlemi uygulanır.
Araç muayenesi gecikme cezası Tüvtürk tarafından muayene ücretinin %5’lik bir dilimi olarak belirlenmiştir. Aracın teknik muayenesinin geciktirildiği her ay, muayene ücretinin yüzde beşi oranında bir cezaî ücret uygulanır.
Yorum Yazın
Konuyla ilgili sormak ya da eklemek istedikleriniz için yorum bırakabilirsiniz.